مسائل بیشماری در این دنیا وجود دارد که می تواند بر روی بدن انسان تاثیر بگذارد. این تاثیر می تواند بر روی مغز انسان هم اعمال شود و منجر به بیماری های مغز و اعصاب شود. در ادامه شایع ترین بیماری های مغزی خطرناک آمده است.

اینگونه بیماری ها، از مسیرهای گوناگونی بر روی مغز تاثیر می گذارند؛ فیزیکی، بیوشیمیایی یا راه های دیگر. در این شرایط، نتایج ایجاد شده مخرب بوده و کمک های پزشکی می بایست برای بیمار به انجام شود.

بیماری های مغز و اعصاب

1) پارکینسون از جمله بیماری های مغزی خطرناک است

بیماری پارکینسون، جزء اولین بیماری های مغزی خطرناک دسته بندی می شود، در این بیماری سلولهای مغزی را که کنترل کننده حرکت هستند، تحت تاثیر قرار می دهد. باور عموم این است که این بیماری توسط کاهش سطح دوپامین مغز اتفاق می افتد. علائم گوناگونی برای این نوع بیماری وجود داشته اما به طور معمول بین سن 50 تا 60 سالگی آغاز می شود. علامت اولیه عموما وجود لرزش در دست، پا یا آرنج است. علائم دیگر شامل سفتی ماهیچه ها، مشکلات تعادلی در هنگام راه رفتن، حرکت آرام و دشوار شدن صحبت کردن و بلعیدن می باشد.

همچنین ممکن است لحظاتی وجود داشته باشد که فرد شروع به لرزش شدید کرده و توانایی راه رفتن را از دست می دهد. در برخی بیماران، بیماری پاکینسون پیشرفت کرده و رو به وخامت می گذارد، در سایرین شدت بیماری افزایش نمی یابد.

2) تومورهای مغزی

انواع گوناگونی از تومورهای مغزی وجود دارند، اما تنها برخی از آنها خطرناک محسوب می شوند. اگر چه همه تومورها کشنده نیستند ولی به هر حال یکی از بیماری های مغزی خطرناک همین تومورها هستند

فارغ از اینکه این تومورها مهاجرت کنند یا نه، باز هم می توانند یک تهدید به حساب بیایند. عمده دلایل ایجاد سرطان مغز هنوز ناشناخته باقی مانده است، اما تعدادی از دلایل آن یافته شده است. در حال حاضر، 23400 نوع سرطان وجود دارد که شروع آن در مغز است.

تشکیل تومور مغزی در هر سنی می تواند رخ دهد، اما احتمال آن در سنین بالاتر بیشتر است. علائم شامل مشکل بینایی، شنوایی، تکلم، تعادل، وجود سردرد، حملات ناگهانی، فلج عضلات صورت، و غیره است. پزشکان می بایست تشخیص دهند برای درمان و یا خارج کردن تومور بسته به شرایط بیمار از رادیوتراپی و یا جراحی استفاده کنند.

3) اختلالات روانی

امروزه افراد بسیاری برخی از اشکال بیماری های روانی را دارا می باشند. این بیماری به ظاهر خطرناک نیست ولی در مواردی که به صورت حاد نمود می کند و باعث آسیب به خود یا دیگران می شود از دسته بیماری های مغزی خطرناک خواهد بود

این نوع از بیماری های مغز و اعصاب ممکن است خفیف باشد اما رواج آن بیشتر از تصور عامه مردم است. همچنین، این بیماری ها انواع گوناگونی نیز دارند. برخی از آنها کمابیش بی خطر بوده اما سایرین نیاز به مراقبت های پزشکی فوری دارند. برخی از علائم عمومی بیماری های مغز و اعصاب روانی شامل: تغییرات شدید خلقی، تغییر در عادات غذایی، گیجی و عدم تمرکز در فکر کردن، مشکلات خواب، فکر به خودکشی، عصبانیت شدید، مشکل در درک یا برقراری ارتباط با افراد، و کناره گیری از دوستان و فعالیت هایی که در گذشته مورد علاقه فرد بوده اند.

4) اوتیسم

اوتیسم، یکی از بیماری های مغز و اعصاب تقریبا جدید است و محققان هنوز اطلاعات بسیار زیادی درباره آن ندارند.

برخی از بیماران مبتلا به اوتیسم، مشکلات ژنتیکی دارند، اما بیش از یک دلیل برای این بیماری وجود داشته و برخی از این دلایل هنوز ناشناخته مانده اند. نوع رفتار، یادگیری، واکنش و ارتباطات افراد مبتلا به اوتیسم با عمده مردم متفاوت می باشد. اوتیسم اغلب پیش از سن سه سالگی تشخیص داده شده و تا پایان عمر همراه فرد باقی می ماند.

این افراد سطح متفاوتی از ناتوانی های ذهنی را دارا بوده اما برخی از آنها ذوق و قریحه بالایی دارند. برخی علائم می تواند شامل عدم واکنش به ادا کردن نام تا 12 ماهگی فرد، ممانعت از تماس چشمی، درک دشوار از احساسات افراد، مشکلات تکلم و مهارت های زبانی، ناراحت شدن از تغییرات کوچک، به تنهایی بازی کردن و غیره، می باشد.

5) مننژیت

یکی دیگر از بیماری های مغز و اعصاب در دسته بیماری های مغزی خطرناک ، مننژیت التهابی در مرزهای اطراف مغز و بافت مغزی می باشد.

این التهاب همچنین می تواند در نخاع نیز رخ دهد. برای آزمایش وجود این بیماری، پزشک اغلب شیر نخاعی (مایع مغزی نخاعی) را از ستون نخاعی استخراج می کند. این بیماری مسری بوده و در 10 الی 20 درصد افراد مبتلا به صورت جنینی منتقل می شود. علائم اولیه شامل تب، سفتی گردن و سردرد است. بعد از این مرحله، گیجی، حساسیت به نور، حالت تهوع و استفراغ و لرز رخ خواهد داد. واکسن هایی برای ممانعت از بیماری مننژیت وجود دارند. شیوع نه چندان گسترده ای اغلب در خوابگاه های دانشجوی و دوره آموزشی سربازی رخ می دهد.

6) آلزایمر

آلزایمر یکی از بیماری های مغز و اعصاب است که در حال حاضر رایج ترین نوع دمانس (فراموشی) در کشورهای غربی محسوب می شود.

هنگامی که فرد به سن 85 سالگی می رسد، احتمال ابتلا به این بیماری تا 50% افزایش خواهد یافت. فاکتور خطر اولیه در ابتدا سن فرد می باشد. اولین شواهد آلزامیر مشکلات مربوط به حافظه است. فرد ممکن است توانایی به خاطر سپردن فعالیت های روزمره را نداشته و بنابراین منجر به از هم پاشیدگی زندگی رومزه وی شود. همراه با وخامت بیماری، فرد توانایی برنامه ریزی و حل مسائل را از دست داده، زمان را مکان ها را گم می کند، مشکلاتی برای استفاده از کلمات در نوشتن یا صحبت کرده پیدا کرده، توانایی تصمیم گیری و قضاوت را از دست می دهد.

آلزایمر یک بخش نرمال از زندگی نبوده اما درمان آن می بایست در هنگام مشاهده اولین علائم شروع شود. هیچ درمانی برای این بیماری وجود نداشته اما سرعت پیشرفت آن می تواند با استفاده از درمان زود هنگام کند شود.

7) مالتیپل اسکلروزیس (ام اس)

ام اس می تواند در بخش های گوناگونی از بدن شروع شود و علائم متفاوتی را ایجاد کند. ام اس انواع مختلفی دارد و نسبت به چگونگی حملات و یا عود شوندگی آن از دسته بیماری هایی است که گاها خطرناک هستند و در مواردی هم بیمار با کنترل علائم به زندگی عادی خویش می پردازد

این نوع بیماری های مغز اساسا در سنین 15 تا 60 سال رخ داده و زنان بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری هستند. MS یک بیماری خود ایمنی بوده که در نتیجه آن بدن خودش را مورد تهاجم قرار می دهد. هدف تخریب غلاف میلین اطراف اعصاب هستند. علائم شامل ضعف یا بی حسی در یک سمت بدن و سپس پیشرفت آن به سمت دیگر بدن است. سایر علائم شامل خستگی، لرزش، احساس سستی، لکنت زبان، دوبینی و دید کمتر احتمالی در یک چشم نسبت به چشم دیگر و غیره است. این افراد همچنین ممکن است مشکلاتی در روده ها و مثانه، عملکردهای جنسی، تغییرات روانی، فلج شدگی و علائم صرع را نیز تجربه کنند.

8) هیدروسفالی

هنگامی که مقادیر غیر نرمالی از مایع به مغز می رسد، هیدروسفالی رخ خواهد داد.

در کودکان، علامت اولیه معمولا بزرگ بودن سر است. علائم دیگر شامل استفراغ، تحریک پذیری، اشتها و غذا خوردن کم، تشنج و خواب آلودگی است. در بزرگسالان، علائم شامل سردرد، عدم هماهنگی، مشکل در بیدار ماندن و هوشیاری، کاهش مهارتهای شناختی و حافظه، تاری دید و عدم کنترل مثانه می باشد. هنگامی که هرکدام از این علائم مشاهده شوند، زمان مراجعه به پزشک می باشد. دلیل ایجاد هیدروسفالی هنوز به طور کامل مشخص نشده است.

9) دیسلکسیا (اختلال خواندن یا خوانش پریشی)

دیسلکسیا به مشکل در یادگیری اطلاق می شود که به علت نقصی ایجاد می شود که منجر به دشواری در پردازش آواها یا بخش های کوچکی از صحبتهای فرد می شود و در نتیجه کلمات متفاوت از سایرین ادا خواهد شد.

دیسلکسیا در کودکانی با هوش و تحرک طبیعی رخ می دهد.  این بیماران اغلب عزت نفس ضعیفی داشته، دشواری هایی در تمرکز داشته، رویا پرداز بوده و از تمرکزی بر موقعیت که در آن به سر می برند ندارند، در توسعه مسائل تاخیر داشته و در خواندن چند باره مطالب درک کافی را ندارند. در هنگام خواندن و یا نوشتن اضافات، معکوس بودن کلمات، حذف و  تکرار مشاهده می شود. دیسلکسیا می تواند با بزرگ شدن فرد و خارج شدن از سنین کودکی کاهش یافته و یا با ترومای جدیدی رو به رو می شود. رایج ترین نوع به نام دیسلکسیای اویه شناخته می شود که با تغییر سن تفاوتی در آن ایجاد نمی شود.

10) تشنج

شش نوع مختلف از تشنج وجود دارد که رایج ترین آن تشنج گراندمال است. تشنج در مواردی می تواند زنگ خطر را به صدا در بیاورد و از دسته بیماری های مغزی خطرناک محسوب شود و در مواردی قابل کنترل است

در این نوع تشنج، فرد بیمار هوشیاری خود را از دست داده و معمولا غش می کند. سپس بدن فرد سفت شده و به دنبال آن حرکات تند و سریع ناگهانی و شدید در بدن ایجاد می شود و در نهایت فرد به حالت خواب و بیهوشی فرو می رود. عمده تشنج های دیگر منجر به غش کردن نشده اما کاملا می توان عدم هوشیاری یا خیره شدن چشم ها و مشاهده سفیدی آن ها را در افراد مبتلا شده مشاهده کرد و غالبا هیچ علائم دیگری ندارند. در تشنج جزئی، فرد هشیاری خود را حفظ کرده و ممکن است گاهی علائم حسی که به آن تشعشع نورانی می گویند را داشته باشد.

بیماری های بسیاری وجود دارند که می تواند منجر به ایجاد تشنج شود؛ ترومای سر، سرطان مغز، مشکلات ناشی از ترک الکل، خستگی ناشی از گرما، اوردوز ناشی از مصرف کافئین، اوردوز ناشی از مصرف استامینوفن و غیره.

آیا امکان پیشگیری از بیماری‎های مغز و اعصاب وجود دارد؟

درحالی‌که صرع، تومورهای مغزی و سایر اختلالات مغزی به طور معمول قابل پیشگیری نیستند اما برخی از مشکلات عصبی وجود دارد که می‌توانید به کمک نکات زیر در برابر بروز آن‏ها اقدام کنید:

• به اندازه کافی استراحت کنید.
• غذای سالم به‌خصوص حاوی آنتی‌اکسیدان زیاد بخورید. مغز و سیستم عصبی شما به غذاهای غنی از ویتامین‌های گروه B، اسیدهای چرب امگا ۳، ویتامین D، منیزیم و آهن نیاز دارند.
• روزانه زمان کوتاهی در مقابل آفتاب قرار بگیرید.
• مواردی مانند یوگا، مدیتیشن، تنفس عمیق، آرامش عضلانی پیشرونده و ماساژ می‌توانند به سیستم عصبی شما نظم بدهند.
• یک پیاده‌روی روزانه ۲۰-۳۰ دقیقه‌ای ساده می‌تواند برای شما معجزه کند.
• فعال نگهداشتن مغز می‌تواند به شما در حفظ ارتباطات، بهبود حافظه و انعطاف‌‎پذیری بیشتر کمک کند. پس به سراغ یادگیری چیزهای جدید، دیدن مکان‌های جدید، انجام معما، حل مشکلات و انجام کارهای جدید بروید.

توصیه می‌کنیم به مدت پانزده دقیقه در روز روی کاغذ بنویسید یا نقاشی بکشید زیرا محققان نشان داده‌اند که این کار باعث تمرین ذهنی می‌شود.

انواع راه‌های درمان بیماری‎های مغز و اعصاب که باید بدانید

نوع روش درمانی مناسب شما معمولا به شرایط و دلایل بیماری مغزی بستگی دارد. به طور کلی، روش‌های درمانی شامل ترکیبی از موارد زیر هستند:

• دارودرمانی
• عمل جراحی
• فیزیوتراپی
• ژن‌درمانی
• کاردرمانی
• روان‌درمانی
• اصلاح سبک زندگی

درمان بیماری‎های مغز و اعصاب با داروهای گیاهی

تعداد از داروهای گیاهی مانند موارد زیر می‌توانند باعث بهبود و تقویت عملکرد مغز شوند:

• جعفری
• آویشن
• چای سبز
• بابونه
• مریم گلی

علاوه‌براین، گیاهان دارویی زیر نیز می‌توانند با تقویت اعصاب باعث آرام‌بخشی آن شوند:

• گل‌ گاوزبان
• سنبل‌الطیب
• گل‌های نارنج
• بادرنجبویه

پیشنهاد می‌کنیم به میزان اندک، در قالب دمنوش از گیاهان دارویی ذکر شده برای پیشگیری و درمان مکمل بیماری‎های مغز و اعصاب استفاده کنید.